Trường hợp nào sử dụng tác phẩm phải xin phép Tác giả hoặc Chủ sở hữu

sử dụng tác phẩm phải xin phép

Bạn đang muốn sử dụng tác phẩm của người khác cho mục đích của mình, nhưng bạn không biết bạn có cần xin phép tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả hay không? Bạn có thể gặp phải những rủi ro pháp lý nếu bạn vi phạm quyền tác giả của người khác? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc này.

Định nghĩa về tác phẩm, tác giả, chủ sở hữu và quyền tác giả

• Tác phẩm là sản phẩm sáng tạo của con người, được thể hiện dưới một hình thức có thể nhận biết được, như văn học, âm nhạc, điện ảnh, nghệ thuật, phần mềm, vv.
• Tác giả là người đã sáng tạo ra tác phẩm. 
• Chủ sở hữu quyền tác giả là người có quyền kiểm soát việc sử dụng, sao chép, phân phối, biểu diễn công khai, chuyển nhượng hoặc cấp phép các tác phẩm.
• Quyền tác giả là quyền hợp pháp được nhà nước cấp cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả để bảo vệ lợi ích kinh tế và tinh thần của họ đối với các tác phẩm.

Khái niệm về sử dụng tác phẩm

Sử dụng tác phẩm là việc khai thác, dùng một phần hoặc toàn bộ tác phẩm đã được tạo ra bởi tác giả nhằm đáp ứng mục đích cụ thể.

Việc sử dụng tác phẩm có thể bao gồm các hành vi như:

• Làm tác phẩm phái sinh, sao chép tác phẩm;
• Biểu diễn tác phẩm trước công chúng trực tiếp hoặc gián tiếp;
• Phân phối, nhập khẩu để phân phối đến công chúng;
• Phát sóng, truyền đạt đến công chúng;
• Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm;
• Sử dụng tác phẩm trong hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước;
• Trích dẫn tác phẩm của người khác để minh họa cho bài viết hoặc bài giảng của mình;
• Sử dụng tác phẩm trong hoạt động thư viện; …

Các trường hợp sử dụng tác phẩm phải xin phép tác giả hoặc chủ sở hữu

Theo Luật Sở hữu trí tuệ, có hai loại trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố: không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền (Điều 25) và không phải xin phép nhưng phải trả tiền bản quyền (Điều 26). Trong các trường hợp này, người sử dụng tác phẩm phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.

>>Xem thêm Tác phẩm đã công bố và chưa công bố là gì? Lợi ích của nó (banquyentacgia.com)

Ngoài các trường hợp trên, việc sử dụng tác phẩm phải xin phép và có sự đồng ý từ tác giả hoặc chủ sở hữu tác phẩm, cụ thể là:

Một là, Khi sử dụng tác phẩm để làm tác phẩm phái sinh

Tác phẩm phái sinh là tác phẩm được sáng tạo trên cơ sở một hoặc nhiều tác phẩm đã có thông qua việc dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, phóng tác, biên soạn, chú giải, tuyển chọn, cải biên, chuyển thể nhạc và các chuyển thể khác. Ví dụ: một cuốn tiểu thuyết được chuyển thể thành một bộ phim; một bài thơ được biên soạn thành một bài hát; một cuốn sách được dịch sang một ngôn ngữ khác.

>>Xem thêm Tác phẩm phái sinh là gì? – BẢN QUYỀN TÁC GIẢ (banquyentacgia.com)

Hai là, Khi biểu diễn tác phẩm trước công chúng

Biểu diễn tác phẩm là việc thể hiện tác phẩm bằng cách diễn xuất, hát, nhảy múa, đọc, nói hoặc bằng cách sử dụng các thiết bị âm thanh, ánh sáng hoặc các thiết bị khác như trình chiếu, phát thanh, truyền hình, truyền đạt qua mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác.

Ví dụ: một vở kịch được diễn trên sân khấu; một bài hát được hát trong một buổi hoà nhạc; một bộ phim được chiếu trong rạp; một cuốn sách được đọc qua loa trong đài phát thanh; một chương trình máy tính được truyền đạt qua internet. Khi sử dụng tác phẩm để biểu diễn nhằm mục đích thương mại thì buộc phải xin phép tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả trước khi thực hiện.

Ba là, Khi sao chép tác phẩm

Sao chép là việc tạo ra bản sao của toàn bộ hoặc một phần tác phẩm hoặc bản ghi âm, ghi hình bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào, như in ấn, ghi âm, ghi hình, sao chụp, lưu trữ điện tử hoặc bằng cách sử dụng các phương tiện kỹ thuật khác.

Ví dụ: một bài báo được in trong một tờ báo; một bài hát được ghi âm trong một đĩa CD; một bộ phim được ghi hình trong một đĩa DVD; một bức ảnh được sao chụp trong một máy photocopy; một chương trình máy tính được lưu trữ trong một ổ cứng.

Bốn là, Khi phân phối hoặc nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm

Phân phối tác phẩm là việc mang bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm đến công chúng thông qua việc bán, cho thuê, cho mượn hoặc theo các hình thức khác. Nhập khẩu tác phẩm là việc mang bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm từ nước ngoài vào Việt Nam.

Ví dụ: một cuốn sách được bán trong một hiệu sách; một đĩa CD được cho thuê trong một cửa hàng âm nhạc; một đĩa DVD được cho mượn trong một thư viện; một chương trình máy tính được nhập khẩu từ nước ngoài.

Năm là, Khi cho thuê bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm điện ảnh hoặc chương trình máy tính

Cho thuê tác phẩm là việc cho phép người khác sử dụng tạm thời bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm với mục đích thương mại và có thu tiền. Ví dụ: một bộ phim được cho thuê trong một cửa hàng video; một chương trình máy tính được cho thuê trong một quán net.

Trong các trường hợp trên, người sử dụng tác phẩm phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả theo thỏa thuận giữa hai bên hoặc theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, người sử dụng tác phẩm cũng phải tuân thủ các quy định về việc nêu rõ nguồn gốc và tên của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả khi công bố hoặc sử dụng các tác phẩm.

Kết luận 

Việc sử dụng tác phẩm của người khác là một hoạt động phổ biến trong xã hội hiện đại, nhưng cũng cần phải tuân thủ các quy định pháp lý về quyền tác giả để bảo vệ lợi ích của tác giả và chủ sở hữu tác phẩm, cũng như tránh những rủi ro không đáng có.sử dụng tác phẩm phải xin phép

Người sử dụng tác phẩm cần phải nắm rõ các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền và không phải xin phép nhưng phải trả tiền bản quyền, cũng như các trường hợp sử dụng tác phẩm phải xin phép tác giả hoặc chủ sở hữu tác phẩm.

Người sử dụng tác phẩm cần phải tôn trọng quyền tác giả của người khác, không sao chép, sử dụng, phân phối, biểu diễn, chuyển nhượng hoặc cấp phép tác phẩm mà không có sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu tác phẩm, không xuyên tạc, biến đổi, làm giả tác phẩm của người khác, không xóa bỏ hoặc thay đổi tên tác giả hoặc nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm khi sử dụng tác phẩm.