ĐIỂM MỚI VỀ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ 2022

Một số điểm mới về quyền tác giả

Quyền tác giả là một trong những quyền sở hữu trí tuệ quan trọng, liên quan đến các tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học. Quyền tác giả bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản của tác giả đối với tác phẩm do mình sáng tạo. Quyền tác giả được bảo hộ theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, một luật quan trọng và liên tục được cải tiến để phù hợp với thực tiễn và quốc tế.

Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2023, đã bổ sung và sửa đổi nhiều nội dung quan trọng liên quan đến quyền tác giả và quyền liên quan. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn những thay đổi đáng chú ý nhất về quyền tác giả trong Luật Sở hữu trí tuệ 2022, cũng như những lợi ích và hướng dẫn cụ thể để bạn có thể bảo vệ quyền tác giả của mình một cách hiệu quả.

Một số điểm mới về quyền tác giả trong Luật Sở hữu trí tuệ 2022

1. Bổ sung khái niệm về tác giả, đồng tác giả

Trước đó, quy định về tác giả và đồng tác giả không được quy định trong luật SHTT 2005 mà được hướng dẫn tại Điều 6, Nghị định số 22/2018/NĐ-CP:

“1. Tác giả là người trực tiếp sáng tạo ra một phần hoặc toàn bộ tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học.

2. Đồng tác giả là những tác giả cùng trực tiếp sáng tạo ra một phần hoặc toàn bộ tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học.”

Luật SHTT sửa đổi 2022 đã bổ sung Điều 12a quy định về tác giả, đồng tác giả với nội dung được điều chỉnh như sau:

“1. Tác giả là người trực tiếp sáng tạo tác phẩm. Trường hợp có từ hai người trở lên cùng trực tiếp sáng tạo tác phẩm với chủ ý là sự đóng góp của họ được kết hợp thành một tổng thể hoàn chỉnh thì những người đó là các đồng tác giả. (Điều chỉnh so với Nghị định số 22/2018/NĐ-CP)

2. Người hỗ trợ, góp ý kiến hoặc cung cấp tư liệu cho người khác sáng tạo tác phẩm không phải là tác giả, đồng tác giả..

3. Việc thực hiện quyền nhân thân và quyền tài sản đối với tác phẩm có đồng tác giả phải có sự thỏa thuận của các đồng tác giả, trừ trường hợp tác phẩm có phần riêng biệt có thể tách ra sử dụngđộc lập mà không làm phương hạiđến phần của các đồng tác giả khác hoặc luật khác có quy định khác.” (Điểm mới). Một số điểm mới về quyền tác giả

Việc sửa đổi, bổ sung này sẽ góp phần hạn chế những tranh chấp phát sinh, bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tác giả, đồng tác giả. Một số điểm mới về quyền tác giả

2. Bổ sung quy định quyền tác giả là căn cứ để từ chối bảo hộ nhãn hiệu

Luật SHTT sửa đổi 2022 đã bổ sung một số dấu hiệu không được bảo hộ với danh nghĩa nhãn hiệu, trong đó có:

“Dấu hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với tên gọi, hình ảnh của nhân vật, hình tượng trong tác phẩm thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả của người khác đã được biết đến một cách rộng rãi trước ngày nộp đơn, trừ trường hợp được phép của chủ sở hữu tác phẩm đó.”  (điểm p khoản 2 Điều 74) . ột số điểm mới về quyền tác giả

>>> Xem thêm: Tư vấn & xử lý xâm phạm quyền tác giả

3. Trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian trong việc bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan

Luật SHTT 2022 đã bổ sung quy định trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian trong việc bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan (Điều 198b), cụ thể như sau:

“1. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian là doanh nghiệp cung cấp phương tiện kỹ thuật để tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ đưa nội dung thông tin số lên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet; cung cấp kết nối trực tuyến cho công chúng tiếp cận, sử dụng nội dung thông tin số trên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet.

2. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian có trách nhiệm triển khai các biện pháp kỹ thuật, phối hợp với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, các chủ thể quyền thực thi các biện pháp bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet.

3. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian được miễn trừ trách nhiệm pháp lý đối với hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet liên quan đến việc cung cấp hoặc sử dụng dịch vụ của mình trong các trường hợp sau đây:

a) Chỉ thực hiện việc truyền dẫn nội dung thông tin số hoặc cung cấp khả năng truy nhập đến nội dung thông tin số;

b) Khi thực hiện chức năng lưu trữ đệm trong quá trình truyền dẫn thông tin, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian phải thực hiện một cách tự động, tạm thời nhằm mục đích trung chuyển thông tin và làm cho việc truyền dẫn thông tin hiệu quả hơn, với các điều kiện sau: chỉ biến đổi thông tin vì lý do công nghệ; tuân thủ các điều kiện truy nhập, sử dụng nội dung thông tin số; tuân thủ các quy tắc về cập nhật nội dung thông tin số được quy định cụ thể theo cách thức được ngành công nghiệp thừa nhận và sử dụng rộng rãi; không ngăn cản việc sử dụng hợp pháp công nghệ được thừa nhận rộng rãi trong ngành công nghiệp để lấy dữ liệu về việc sử dụng nội dung thông tin số; gỡ bỏ nội dung thông tin số hoặc không cho truy nhập đến nội dung thông tin số khi biết rằng nội dung thông tin số đó đã được gỡ bỏ tại nguồn khởi đầu hoặc nguồn khởi đầu đã hủy việc truy nhập đến nội dung thông tin số đó;

c) Lưu trữ nội dung thông tin số của người sử dụng dịch vụ theo yêu cầu của người sử dụng dịch vụ với các điều kiện sau: không biết rằng nội dung thông tin số đó xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan; có hành động nhanh chóng gỡ bỏ hoặc ngăn chặn việc truy nhập đến nội dung thông tin số đó khi biết rằng nội dung thông tin số đó xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan;

d) Các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.

4. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian được miễn trừ trách nhiệm pháp lý theo quy định tại khoản 3 Điều này không phải tự giám sát dịch vụ của mình hoặc chủ động tìm kiếm các bằng chứng chỉ ra hành vi xâm phạm.

5. Nội dung thông tin số quy định tại Điều này là tác phẩm và các đối tượng quyền liên quan được bảo hộ theo quy định của Luật này được thể hiện dưới dạng số.”Một s điểm mới về quyền tác giả

Trong hoạt động truyền đạt và phân phối các tác phẩm đến công chúng, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian như Shopee, Lazada, Tiki,… đóng vai trò không nhỏ. Họ trở thành chủ thể có khả năng ngăn chặn hoặc tạo điều kiện cho hành vi xâm phạm quyền tác giả, làm cho trách nhiệm của họ trở nên quan trọng hơn trong việc bảo vệ quyền tác giả và quyền liên quan.

Luật Sở hữu trí tuệ 2022 đã đưa ra một điểm mới là bồi thường thiệt hại thỏa đáng cho chủ thể quyền tác giả trong trường hợp xâm phạm gián tiếp từ bên vi phạm, đồng thời nâng cao trách nhiệm của các doanh nghiệp trung gian, tăng cường hiệu quả phòng ngừa hành vi xâm phạm quyền tác giả và quyền liên quan. Một số điểm mới về quyền tác giả

Kết luận

Quyền tác giả là một quyền sở hữu trí tuệ quan trọng, bảo vệ các tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học do con người sáng tạo. Quyền tác giả góp phần thúc đẩy sự phát triển của văn hóa, nghệ thuật và khoa học, cũng như tạo ra những giá trị kinh tế cho tác giả và xã hội.

Luật Sở hữu trí tuệ 2022 đã bổ sung và sửa đổi nhiều nội dung quan trọng liên quan đến quyền tác giả và quyền liên quan, nhằm phù hợp với thực tiễn và quốc tế, cũng như bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các bên liên quan. Một số điểm mới về quyền tác giả

Bạn nên nắm rõ những thay đổi về quyền tác giả trong Luật Sở hữu trí tuệ 2022 để có thể bảo vệ quyền tác giả của mình một cách hiệu quả. Bạn cũng nên tìm hiểu kỹ về quy định, hồ sơ và thủ tục đăng ký bảo hộ quyền tác giả để thực hiện đúng và nhanh chóng. Một số điểm mới về quyền tác giả